Vergilerde bir oran belirleniyor ama harçlarda böyle bir tarife yok. Örnek vermek gerekirse; geçmişte( 20 sene ve öncesi ) yurtdışına çıkış harçları 150 dolar'dan başladı. Günümüzde 5 dolar seviyelerine kadar düşürüldü. Yani cep telefonlarında imei kaydı için ödenen bedel vergi değil harçtır. Günümüzde devletin tahsil ettiği harçlar, "talep kırıcı" olarak işlev görmektedir.
Bu talep kırıcı işlevine örnek vereyim. Eskiden tapu harçları çok yüksekti. Vatandaşlar, özellikle de akrabalar, yüksek harç ödememek için birbirleri arasında mukavele ile alım satım yapardı. Tapu harçlarının yüksekliği, vatandaşların resmi alım satım taleplerini, bir dönem gerçekten de kırmıştı.
Cep telefonlarının imei kaydı resmi yoldan gerçekleştirilmek istendiğinde, ödenen bedelin yüksekliği, yurtiçine yolcu beraberinde getirilen telefonların resmi kaydının talebini kırmıştır.
Ama kayıtsız telefon kullanmanın talebini kıramamıştır. Kayıtsız telefon kullananlar ile kayıtlı telefon kullananları birbirine oranladığımızda, kayıtsız telefon kullananların oranı, kayıtlı telefon kullananlara göre % 5'ten daha azdır. Yani yuvarlama bir sayı verecek olursak, 3 - 4 milyon civarında kayıtsız telefon kullanımı söz konusudur.
Yakınımızdaki birkaç ülkede daha imei kaydı için para ödeniyor. İran ve Azerbaycan'ı biliyorum. AB ülkelerinde imei kaydı yok ama yolcu beraberinde ülkelerine soktukları telefonlar için, yüksek oranlı KDV( wat ) ödüyorlar. Cep telefonlarında bu oran % 30 sanırım. En son İspanya seyahatimde öğrenmiştim.
Üretmediğin ya da etkin üretemeyip de, ithalat yoluyla yurtiçine sokulan ürünlerde, devlet ÖTV alır. Çünkü döviz kaybını önlemek zorunda... Döviz çıkışı frenlenemezse, dolar bırak 30 TL'yi, 300 TL'yi çoktan görmüştü. Yani anlaşılacağı üzere, verilen ilave vergi ve harçlar, devletin gelişmişliği ve ekonomik gücü ile direk alakalıdır.
Hastane muayene ücreti ülkemizde sembolik bir bedel sayılır. Gelişmiş ülkelerde ilk basamaktaki sağlık ocağından hastaneye sevk alabilmek bile başlı başına bir sorundur.
Her ülkenin ekonomik gücü ve gelişmişliği ile orantılı olarak kendine özgü kuralları var. Türkiye'ye geldiğimde, yurtiçi kayıtlı 9 sene önce aldığım note4 telefonumu kullanıyorum. Ha ! Aynı anda iki telefon taşımak sıkıntılı oluyor. Ona da katlanıyoruz gari...