Rehber [Linux] Ubuntu 21.04 Kurulum Rehberi [Dual Boot Dahil]

Kaan_M

°¯\_(ツ)_/¯°
Usta Üye
MIUI Sever
SMS Onaylı
Adım
Kaan
Cihazım
Xiaomi Mi 5
Meslek
Öğrenci
Yaş
18
Konum
İstanbul
Katılım
20 Mayıs 2020
Konular
56
Mesajlar
1.377
Tepkime puanı
1.783
Puanları
138
Herkese selam. Bu gün Ubuntu 21.04 için güzel bir kurulum rehberi hazırlamaya çalışacağım. Öncelikle şunu söylemeliyim ki, Eski ve ya daha sonra çıkacak sürümler için de aşağı yukarı aynıdır işlemler, hatta farklı dağıtımlar için de benzerdir kurulum yapmak.

-Ubuntu Nedir-
Ubuntu, Linux tabanlı özgür, GNU araçlarını kullanan, ücretsiz bir işletim sistemidir. Bilgisayarlara yönelik geliştirilen Ubuntu, 40 milyonu aşkın kullanıcı sayısıyla dünyanın en yaygın kullanılan GNU/Linux dağıtımı konumundadır. Ubuntu, Son kullanıcı için basitleştirilmiştir ve kullanımı kolay, açık ve anlaşılır bir arayüze sahiptir. Çok iyi bir Türkçe desteği mevcuttur. Gnome masaüstü ortamı ile gelmektedir. Gnome, birçok kişi tarafından sevilen özgün, şık ve bol özelleştirme imkanlı ve kullanımı kolay bir masaüstü ortamıdır.

-Ubuntu Sistem Gereksinimleri-

2 GHz çift çekirdek işlemci
4 GB RAM bellek
25 GB boş sabit disk alanı

Minimum gereksinimler olarak belirlenmiştir.


-Bu Kurulum Rehberi Temel Olarak Neyi içerir?-

Detaylı ve anlaşılır anlatım amacı güder.
Windows ya da diğer işletim sistemleri için Dual Boot.
Temiz kurulum.
Kurulum için USB oluşturma.
Legacy ve Uefi kurulum.
Disk bölümlendirme.
Kurulum içinde bazı tüyolar.
Kurulum sonrası yapılması tavsiye edilenler.



-Kurulum-

-USB Üzerine Ubuntu Iso Dosyası Yazma-

Öncelikle iso dosyası indirmemiz gerekmekte, iso dosyası için:

Ardından Rufus gibi bir yazılımla USB belleğinize yazdıracaksınınz. Bunun için bu rehbere göz atabilirsiniz: Araçlar - Windows Format USB Hazırlama - Resimli Anlatım


Rufus programını USB takılıyken başlatın, seç tuşundan Ubuntu iso dosyasını seçin. Disk bölüm düzeni kısmını eğer Uefi ise GPT, eğer Legacy Bios ise MBR seçin. Dosya sistemi olarak fat32 olarak BAŞLAT tuşuna basın. Çıkan sorudan DD modunda yazdır seçmenizi tavsiye ederim. İşlem bitince USB belleğiniz hazır olacak.


-Disk Bölümlendirme-

Bu işlemi USB ile kuruluma başlarken ya da öncesinde yapabiliriz. Şimdi Windows üzerinde kurulum öncesinde kısaca anlatayım, Dual Boot için, Disk Yönetimi yazılımında herhangi bir diskinizden sağ tık ile küçültüp 50 GB vb. alan ayırabilirsiniz. USB ile kurulum yaparken de Başka bir yazılım ile bu işi yapmayı göstereceğim.


-Bios Hazırlığı-

Bunun için internette bilgiler toplayabilirsiniz. Genelde F2 bios, F12 boot menu içindir. Uefi Bios sahibi kişiler Bios üzerinde, Boot bölümünden Secure Boot özelliğini kapatmalıdır.

USB üzerinden başlatmak için:
Bilgisayarı çalıştırıp Boot Menu'ye gelip USB belleğinizi seçebilir ya da Bios üzerinde Boot bölümünden Boot sıralamasında USB belleğinizi öne alabilirsiniz.


-Kurulum Başlangıcı-

-Sistemi çalıştırma-

Artık her şey hazır. USB belleğimizi taktık, USB üzerinden boot ediyoruz. Karşımıza bir seçenek çıktı, siyah ve seçmek için bazı seçeneklerimiz var. Bu kısım şu şekildedir:

Resimleri görmek için giriş yapmanız gerekmektedir.



Bu kısıma GRUB denir. Bu GRUB üzerinde ilgileneceğimiz 1 kısım var, varsayılan gelen, dokunmasak otomatik seçilecek en üstteki Ubuntu seçeneği. Enter ya da sağ ok ile devam edebiliriz, aşağı ve yukarı okları ile seçenekleri gezebilirsiniz.

Daha sonra karşımıza Check Disk bölümü çıkacaktır. Bekleyebilirsiniz ya da CTRL + C yaparak geçebilirsiniz, ben geçmeyi tercih edenlerdenim. Ubuntu açılınca karşımıza 2 seçenek çıkar, bu seçenekler hemen kurmak ya da denemek içindir. Deneme yerine gelince hem deneyebilir, hep uçbirim ya da Gparted gibi yazılımlara erişebilir, hem de kurulum yapabilirsiniz. Benim tavsiyem dene kısmına basmanızdır, bu sayede sistemi kurulum yaparken kullanabilirsiniz ve önemli araçlara ulaşabilirsiniz. Aynı zamanda kurulum yapmadan deneme imkanınız da vardır. Bu bölümde Türkçe seçeneğini seçiniz sonra kurulumu başlatabilir ya da deneyebilirsiniz.

Resimleri görmek için giriş yapmanız gerekmektedir.



Dene kısmını seçtiğini varsayalım, masaüstü'ne geldik. Burada sol üstten sıralanan uygulamaları, aşağısında tüm uygulamaları görebiliriz. Üst panelde; orta kısımda tarih - saat ve bildirimler, sol kısımda etkinlikleri, sağ kısımdan da ses, wi-fi, yeniden başlat uyku modu, ayarlar gibi işlevlerin olduğunu görebilirsiniz.


-Kurulum-

-GParted ile Disk Bölümlendirme-

Eğer disk bölümlendirme aşamasını yaptıysanız ya da kuracağınız disk bölümü belliyse bu adımı atlayabilirsiniz. Ve tabi ki dene yerine kur tuşuna basmışsanız bu kısma gelmeyeceksiniz. Sol alttan Uygulama menüsüne basıp GParted uygulamasına basın. Karşınıza bu şekilde bir arayüz gelecektir:

Resimleri görmek için giriş yapmanız gerekmektedir.



Eğer sadece bir diskten yer açıp kurmak istiyorsanız kurulum esnasında çok daha kolay bir şekilde yapabilirsiniz, bu yüzden atlanabilir. Eğer Dual Boot olarak Windows yanına kuracaksanız ve Windows ya da D diski gibi bir alandan azaltıp yeni bölüm oluşturacaksanız bu seçeneği az bir önceki cümlede dediğim gibi kullanabilirsiniz.
Şimdi bir örnek üzerinden gidelim:
Örneğin ben 6. bölümümden (/dev/sda6) 50 gb kurulum için ayırmak isteyeyim. Disk bölümü üzerine sağ tık yapıyorum ve Resize/Move kısmına basacağız. Sağ tık ile şu seçenekleri görebiliriz:

(Örnek olarak sağ tık üzerinde çıkan menü):
Resimleri görmek için giriş yapmanız gerekmektedir.



Bu kısımda bir diski biçimlendirebiliriz (Format to), silebiliriz (Delete), bayrakları kontrol edebilir ve düzenleyebiliriz (Manage Flags) Not: Efi bölümü bayrağında Boot - Esp seçili olmalıdır. Boyut küçültme - arttırma yapabiliriz (Resize/Move). Biz şimdi bu bölüme göz atalım:

Resimleri görmek için giriş yapmanız gerekmektedir.


Resize/Move kısmına tıkladığımızda karşımızda bu bölüm olur. Yukarıdaki çubuğu oynatarak arttırabilirsiniz ya da azaltabilirsiniz. Yeni boyut (New size) kısmı Diskinizden azaltınca ya da arttırınca diskinizin olacak yeni boyutudur, Free space preceding önünde, Free space following arkasında alan bırakır.


-Kurucu ile Kurulum-

Eğer işiniz bittiyse ve ya alanınız zaten hazırsa kurucuya geçebiliriz. Öncelikle ana ekranınızdan kurucunuza basın:

Resimleri görmek için giriş yapmanız gerekmektedir.



Ubuntu 21.04 Kurulumu'na tıklayarak çalıştırın. Önünüze şu şekilde bir pencere gelecektir:

Resimleri görmek için giriş yapmanız gerekmektedir.



Türkçe seçili olsun, ya da farklı bir dilde kurmak istiyorsanız o dili seçebilirsiniz. Sonra karşımıza klavye seçim ekranı çıkacaktır:

Resimleri görmek için giriş yapmanız gerekmektedir.



Turkish (Türkçe) seçeneği seçiliyken; yandaki kısımdan klavye türünüzü seçin. Tavsiyem klavyenizi alt kısımdan denemeniz. Herhangi bir sorun görünmüyorsa devam et tuşuna basınız. Size ağ ile ilgili bir bölüm soracak.

Resimleri görmek için giriş yapmanız gerekmektedir.

Üstün karalama yeteneklerimle Wi-fi isimlerini karaladım :D.

Burada Karşımıza 2 seçenek çıkmakta. Burada en önemli nokta eğer ağa bağlanmadan kurulum yaparsanız dil paketleri yarım kurulur, kurulum bitince yine kolayca yükleyebilirsiniz, buna sonda değineceğim.

Resimleri görmek için giriş yapmanız gerekmektedir.



Bu bölüm bize nasıl kurulum yapmak istediğimizi sormakta. Eğer normal kurulum yerine Asgari kurulum seçerseniz sadece gerekli olanlar ile kurulum yaparsınız, her 2 seçenek de tercih edilebilir.
Ubuntu'yu Kurarken Güncellemeleri İndir seçeneği kurulumda iken güncellemeleri indirmenizi sağlar. Lakin indirilen bu güncellemeler sistem başlayınca sonradan kurulur. Her zaman güncellemeleri kolayca kurabilirsiniz.
Grafik, Kablosuz Bağlantı Ve İlave Medya Biçimleri İçin 3. Parti Yazılımları Kur seçeneği ile 3. parti yazılım kurmasını kabul edebilirsiniz ya da onaylamayabilirsiniz. Özellikle ekran kartı için önemli bir seçenektir (Hele ki Nvidia ise). Ben bu seçeneği işaretlemenizi öneririm.

Resimleri görmek için giriş yapmanız gerekmektedir.



Bu bölüm en önemli kısımdır. Bu bölümde karşımıza Windows - Dosyaların olduğu diskin yanına kurma, ortada tüm diske Ubuntu kurma, sonda ise elle bölümlendirme yapmamızı istemektedir.
2. seçenekte bahsedilecek bir durum yok, tüm disk silinir ve otomatik olarak Ubuntu kurulur

Seçeneklere şimdi göz atalım:

Resimleri görmek için giriş yapmanız gerekmektedir.



Örneğin burada dosyalarımın içinden alan ayırıyorum. Bu bölüm Windows değil, sizde Windows için ayrılabilecek alan varsa aynı şekilde Windows için yaparsınız. Ortadaki çubuğu çekip Ubuntu için ayıracağınız alanı seçin. 30 GB dahi yeter, tavsiyem 50 GB ya da daha fazla olması. Şimdi kur bölümüne basarak kurulum yapabilirsiniz.

Şimdi de el ile bölümlendirmeye bakalım:

Resimleri görmek için giriş yapmanız gerekmektedir.



Böyle bir menü açılacak. Öncelikle fotoğrafta gösterdiğim EFI bölümünü yapalım, tabi Legacy Bios için EFI bölümü olmayacaktır. tıklayıp soldaki Değiştir tuşuna basalım. Nasıl kullanılacağı kısmında EFI sistem bölümü seçili olsun Eğer Windows ya da başka isletim sistemlerinin yanına kuracaksanız Bölümü kesinlikle biçimlendirmeyin! Tek işletim sistemi olarak Ubuntu kuracaksanız biçimlendirilebilir.

Eğer Legacy Bios kullanıyorsanız bu bölümü geçebilirsiniz. EFI bölümü Legacy Bios'larda olmaz

Resimleri görmek için giriş yapmanız gerekmektedir.



Şimdi kuracağımız diski seçelim. Örneğin ben 6. Bölümdeki diskimi seçeceğim (/dev/sda6). Sonra soldaki Değiştir tuşuna basacağım. Bu kısım Ubuntu'yu üstüne kuracağım disk, Nasıl kullanılacağı kısmından Ext4 günlüklü dosya sistemi seçmeliyiz, sonra Bölümü biçimlendir seçeneğini aktif edip bağlama noktasına görseldeki gibi / koymalıyız, yanındaki ok işaretinden de seçebiliriz / olarak.
Önyükleyicinin kurulacağı aygıttan diskinizi seçiçeksiniz (Disk bölümünü değil, diskin tamamı). Daha sonra kuruluma hazır olacağız.

Resimleri görmek için giriş yapmanız gerekmektedir.



Örneğin bende bitince böyle bir görünüm oldu. Önyükleyiciyi /dev/sda6 yaptım, /dev/sda6 kısmını kuracağım kısım olarak seçtim ve /dev/sda1 bölümünü EFI olarak kullandım. Şimdi kur kısmına basıp kuruluma geçiyoruz. Kurulurken birkaç küçük şey daha yapacağız: (Çok az kaldı, az daha sabır :D.)

Resimleri görmek için giriş yapmanız gerekmektedir.



Bu bölümde yaşadığımız ülkeyi gireceğiz (Sadece İstanbul seçilebilir). Yerimizi de Türkiye olarak ayarladığımıza göre yolculuğumuza devam edebiliriz:

Resimleri görmek için giriş yapmanız gerekmektedir.



Bu bölümde adınızı, bilgisayara koymak istediğiniz ad ve parolanızı oluşturmalısınız. Ardından devam edeceksiniz:

Resimleri görmek için giriş yapmanız gerekmektedir.



Evet kuruluyor, bu kısımda yapabileceğiniz 2 iş var. Birincisi çayı kahveyi alıp beklemek :), ikincisi ile sistemi keşfetmek. Sistemi gezip keşfetmenizi öneririm. Kurulum bitince yeniden başlatabilir ya da denemeye devam edebilirsiniz:

Resimleri görmek için giriş yapmanız gerekmektedir.



Denemeye devam ederseniz yeniden başlatmak ve ya kapatmak için de sağ üstteki paneli kullanabirsiniz:

Resimleri görmek için giriş yapmanız gerekmektedir.



Restart ile yeniden başlatabilir, Power off ile kapatabilirsiniz.
Kapanırken karşımıza şöyle bir yazı çıkacak:

Resimleri görmek için giriş yapmanız gerekmektedir.



"Please remove the installation medium, then press ENTER" bu bölümde Enter tuşumuza basıp kurulum USB belleğimizi hemen ardına çıkartalım.

Hayırlı olsun! Artık yeni sistemimiz hazır :).


-Kurulum Sonrası-

Atık sistemimizi açabiliriz. Karşımıza gelen GRUB menüsünden Ubuntu seçelim. Sistem açılınca karşımıza Kullanıcı seçme ve şifre girme ekranı gelecektir:

Resimleri görmek için giriş yapmanız gerekmektedir.


Resimleri görmek için giriş yapmanız gerekmektedir.



Artık masaüstü karşımızda. Evet her şey yolundaysa kurulum aşamalarını güzel bir şekilde yapmışızdır. Şimdi size Kurulum sonrası yapmanızı önerdiğim bazı şeyler göstereceğim:

Resimleri görmek için giriş yapmanız gerekmektedir.



İlk önce sol aşağıdaki uygulamalar butonundan Yazılım Güncelleyiciyi açıp güncellemelerinizi yapın. Kurulumda indirdiyseniz tekrar indirmezsiniz, direkt olarak kurabilirsiniz.

Eğer ağ bağlantısı olmadan kurarsanız dil paketleri eksik kurulacaktır. Bunu çok basit bir şekilde halledelim şimdi:

Resimleri görmek için giriş yapmanız gerekmektedir.



Sağ alttaki Uygulamalar butonuna basıp Language Support uygulamasını açalım. O bize dil paketlerini otomatik olarak bulacak ve kuracak. Daha sonra yeniden başlatma ve ya oturumu kapatma (Log Out) sonrası Türkçe hakkında sorun olmadığını göreceksiniz.

Resimleri görmek için giriş yapmanız gerekmektedir.



Güncellemeleri halledince buraya bakmanızı öneririm. Ubuntu'nun yazılım marketidir burası. Kolayca uygulama yükleyebileceğiniz bir alandır.

Bir de Ek Sürücüler bölümüne göz atalım (Özellikle Nvidia ekran kartı ise):

Resimleri görmek için giriş yapmanız gerekmektedir.



Burada Nvidia ekran kartım üzerinden örnek vereyim; şu anda test edilmiş kapalı kaynak sürücü kullanıyor, bu sürücüler yine resimde görülen açık kaynaklı sürücüden (X.Org X Server - Nouvaeu) daha başarılıdır. Otomatik olarak Kapalı sürücünün kurulması için kurucuda "Grafik, Kablosuz Bağlantı Ve İlave Medya Biçimleri İçin 3. Parti Yazılımları Kur" seçeneği ile kurulmasını sağladım. Sonradan bu bölüm üzerinden değişiklik yapılabilir (Özellikle ayar kapalı kurulum yaptıysanız çok işinize yarayabilir).

Aynı zamanda görüldüğü gibi Biraz özelleştirme de yaptım. Siz de bol özelleştirme imkanlarından faydalanabilirsiniz.


Tebrikler! Artık Ubuntu'nuz hazır. Umarım işinizi gören güzel bir kurulum rehberi olmuştur. Sorularınızı sorabilirsiniz, yardımcı olmaya çalışacağım. Onun haricinde önerilerinizi de alabilirim.

Yoruldum bunu yaparken :D

Herkese iyi Linux'lar, iyi Forumlar dilerim! :)
 
Son düzenleme:

Pivok

Söz konusu vatansa gerisi teferruattır
Tecrübeli Üye
MIUI Sever
SMS Onaylı
Adım
Pivok
Cihazım
poco x3 pro
Meslek
Operatörlük
Yaş
24
Konum
Şanlıurfa
Katılım
30 Nisan 2021
Konular
29
Mesajlar
912
Çözümler
3
Tepkime puanı
488
Puanları
78
Zaten uzun bir süredir kurulumu yapacaktım kalinux ama Ubuntu da işimi görür ellerinize sağlık hocam kral adamsınız valla :D
 

Fataldose

Deneyimli Üye
Deneyimli Üye
MIUI Sever
SMS Onaylı
Adım
Ergin
Cihazım
Mi 10T Pro
Meslek
Mobile Software
Yaş
35
Konum
Hatay
Katılım
5 Şubat 2016
Konular
0
Mesajlar
156
Çözümler
1
Tepkime puanı
67
Puanları
28
Emeğinize sağlık, Dual Boot oluşu çok iyi.
 

Kaan_M

°¯\_(ツ)_/¯°
Usta Üye
MIUI Sever
SMS Onaylı
Adım
Kaan
Cihazım
Xiaomi Mi 5
Meslek
Öğrenci
Yaş
18
Konum
İstanbul
Katılım
20 Mayıs 2020
Konular
56
Mesajlar
1.377
Tepkime puanı
1.783
Puanları
138

musdi27

Yaşamaya çalışmak...
Emekli Yönetici
Elit Üye
MIUI Sever
SMS Onaylı
Adım
M. Mustafa
Cihazım
Xiaomi 13T
Meslek
Ofis Sorumlusu
Konum
Gaziantep
Katılım
13 Mayıs 2014
Konular
174
Mesajlar
4.508
Çözümler
27
Tepkime puanı
3.458
Puanları
188
Ellerinize sağlık hocam. Baya detaylı olmuş. clap~~
 

Goi09

Deneyimli Üye
Deneyimli Üye
MIUI Sever
SMS Onaylı
Adım
Ali
Cihazım
Poco f3
Yaş
30
Konum
Aydın
Katılım
11 Kasım 2019
Konular
45
Mesajlar
148
Tepkime puanı
18
Puanları
18
nasıl kaldırıyoruz?
 

Kaan_M

°¯\_(ツ)_/¯°
Usta Üye
MIUI Sever
SMS Onaylı
Adım
Kaan
Cihazım
Xiaomi Mi 5
Meslek
Öğrenci
Yaş
18
Konum
İstanbul
Katılım
20 Mayıs 2020
Konular
56
Mesajlar
1.377
Tepkime puanı
1.783
Puanları
138
nasıl kaldırıyoruz?
Ubuntu'yu kaldırmak için kurulum yaptığınız diski biçimlendirebilirsiniz. GRUB menüsünü kaldırmak için şu rehberin 4. Yol'unu inceleyebilirsiniz: .
 

taylan08

Kıdemli Üye
Kıdemli Üye
MIUI Sever
SMS Onaylı
Adım
taylan
Cihazım
Mİ5S 64
Meslek
öğrenci
Konum
bursa
Katılım
7 Ekim 2014
Konular
19
Mesajlar
336
Tepkime puanı
186
Puanları
58
Mükemmel anlatım. Hiç bilmeyen bir kişi bile rahatça kurulum yapabilir ve kurulum sonrası işlemleri yapabilir.
 
Üst Alt